Yetersizlik Duygusu ve Bağımlılıklar: İçsel Boşluğu Ne Doldurur?

Su EREM
18 Haz
3 dakikada okunur

Yetersizlik Duygusu ve Bağımlılıklar / Sihirli Bilinç Akademisi - Su EREM

Hepimizin içinde zaman zaman yankılanan o ses vardır:

Yeterli miyim?

Bunu gerçekten başarabilir miyim?

Ya yetmezsem?

Bu yazıda, işte tam da bu yankıya ışık tutacağız. Çünkü yetersizlik duygusu ve bağımlılıklar arasındaki görünmeyen bağ, sadece bireysel değil, kolektif bir yaraya da işaret ediyor. Ve evet, bu düğüm çözülmeyi bekliyor.

Yetersizlik Duygusu Nedir?

Yetersizlik duygusu; kişinin içsel gücünü gölgede bırakması, kendi değerini görememesi, geçmişin yankılarına kulak vererek bugününü yargılamasıdır. Çocuklukta duyulmayan bir - Aferin- , gençlikte görmezden gelinen başarılar, ya da sevgisizliğin soğuk duvarları… Hepsi bu duygunun tohumlarını atabilir.

Belki sana da şöyle cümleler tanıdık gelir:

Herkes yapabiliyor, ben neden yapamıyorum?
Yine olmadı... Demek ki ben eksik biriyim.
Ne yapsam yetmiyor.

Oysa gerçek şu: Bu duygular doğuştan gelmedi. Sonradan öğretildiler. Ve ne öğrenildiyse, dönüştürülebilir.

Yetersizlik Duygusunun İşaretleri

Düşük benlik saygısı: Kendini küçük görmek, başarısını değersizleştirmek.
Mükemmeliyetçilik: Her şeyi kusursuz yapma çabasıyla boğulmak.
Onay arayışı: Sürekli dışarıdan ‘olur’ beklemek.
Karşılaştırma takıntısı: Kendini başkalarıyla ölçmek ve hep eksik kalmak.
Sosyal çekilme: “Ben kimim ki?” duygusuyla geri planda kalmak.
Sürekli kaygı: Hata yapma korkusuyla hareketsiz kalmak.

Bağımlılıklarla Kurulan Geçici Barış

Yetersizlik hissi dayanılmaz hale geldiğinde, zihin çözüm sandığı kaçış yollarını devreye sokar. Bu yolların adı ise genellikle “bağımlılık” olur.

Peki hangi bağımlılıklar?

1. Madde Bağımlılığı (Alkol, Uyuşturucu): O anı unutmak ister kişi. Rahatlama kısa sürer ama bedeli ağır olur.

2. Kumar: Kaybettikçe daha çok oynar. “Belki bu sefer kazanırım” diyerek aslında kendi değerini geri kazanmaya çalışır.

3. Yeme Bozuklukları: Boşluğu yemekle ya da yoksunlukla doldurur. Kontrol elden gidince suçluluk başlar.

4. İşkoliklik: “Ne kadar üretirsem o kadar değerliyim” düşüncesiyle tükenene kadar çalışma.

5. Alışveriş: Yeni bir eşya, kısa süreli mutluluk. Ama sonra gelen o tanıdık boşluk hissi...

6. Teknoloji ve Sosyal Medya: Onay bildirimleriyle gelen geçici tatmin.

7. İlişki Bağımlılığı: Yanında biri olmazsa eksik hisseden bir iç ses.

Kısır Döngü: Ne Kadar Kaçarsan, O Kadar Yakalanırsın

Tüm bu bağımlılıklar, aslında kişinin kendinden kaçma yöntemleridir. Fakat kaçtıkça, daha çok yakalanır. Çünkü asıl mesele “yetersizlik hissiyle yüzleşmeden” bu hikâyeden çıkamayacağını fark etmektir.

Peki, Bu Döngü Nasıl Kırılır?

1. Farkındalıkla Başla

Kendine şu soruları sormayı dene:

Ne zaman yetersiz hissetmeye başladım?

Bu duyguyla ne yapıyorum? Ne satın alıyorum, neye yöneliyorum?

Bir günlük tut. Zihnini kağıda dök. Orada seni bekleyen cevaplar var.

2. Profesyonel Destek Al

Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) gibi yaklaşımlar, düşünce kalıplarını yeniden inşa etmeni sağlar. Bazen bir aynaya ihtiyacın vardır; bir uzmanın aynasına.

3. Benlik Saygını İnşa Et

Kendini takdir etmeyi öğren.
Küçük başarılarını kutla.
Hatalarına şefkatle yaklaş.
Sana iyi gelen insanlarla bağ kur.

4. Yeni Alışkanlıklar Geliştir

Eskiyi bırakmak kolay değil ama yerine sağlıklı şeyler koydukça, eksik hissettiğin yerler onarılır.

Egzersiz yap.
Sanatsal bir şeyle ilgilen.
Meditasyon ve mindfulness pratiği oluştur.
Doğada vakit geçir.
Güvendiğin biriyle konuş.

5. Küçük Başla, İnatla Devam Et

Hiçbir büyük değişim bir gecede gerçekleşmez. Ama her sabah bir tuğla koyarsan, sonunda inşa edersin. Unutma, düştüğün yer, yönünü çevirdiğin an iyileşmeye başlar.

Sonuç olarak; İçindeki Gücü Hatırla

Yetersizlik duygusu, seni tanımlamaz. Sadece sana bir zamanlar bir şeylerin eksik hissettirdiğini anlatır. Ama sen bu dünyaya eksik gelmedin. Sadece bazı insanlar, sana kendi eksikliklerini giydirmeye çalıştı.

Şimdi onları üstünden çıkarma zamanı.